بررسی مکانیسم جایگیری توده گرانیتوئیدی گل زرد (شمال الیگودرز) به وسیله روش ams

توده گرانیتوئیدی گل زرد با سنی در حدود 5±165 میلیون سال، در جوار روستای گل زرد، در شمال الیگودرز، از توابع استان لرستان واقع شده است. این توده نفوذی از لحاظ زمین شناسی در پهنه سنندج – سیرجان رخنمون دارد. این توده در بین سنگ های اسلیتی، فیلیتی و میکاشیستی (دگرگونی ناحیه ای) به سن تریاس تا ژوراسیک زیرین نفوذ کرده است. در اثر نفوذ این توده، سنگ های میزبان، تحت تأثیر دگرگونی مجاورتی قرار گرفته اند، به طوری که هاله کم‎ضخامتی از سنگ های دگرگونی مجاورتی در حد رخساره آلبیت – اپیدوت هورنفلس پیرامون آن ایجاد شده است. گرانودیوریت ها بدنه اصلی این توده گرانیتوئیدی را تشکیل می دهند و تقریباً در سراسر توده نفوذی مورد مطالعه، رخنمون دارند.گرانودیوریت ها توسط لوکوگرانیت ها، رگه‎ها و رگچه‎های آپلیتی، پگماتیتی و دایک های گابرودیوریتی قطع شده‎اند. کانی های اصلی گرانودیوریت ها شامل پلاژیوکلاز، کوارتز، بیوتیت، ارتوکلاز و میکروکلین می باشد. اسفن، تورمالین، آندالوزیت، زیرکن، گارنت، موسکویت و آپاتیت از کانی های فرعی این سنگ ها محسوب می شود. لوکوگرانیت ها از مشتقات تفریق یافته این توده نفوذی هستند و در مقایسه با گرانودیوریت ها گسترش کمتری دارند. کانی های اصلی آنها شامل پلاژیوکلاز، فلدسپار آلکالن، کوارتز و مقداری تورمالین (به صورت رگه ای یا نودولی) می باشند. حضور آنکلاوهای متاپلیتی (سورمیکاسه و آندالوزیت – سیلیمانیت هورنفلسی)، آنکلاوهای سیلیسی و زینوکریست های آندالوزیت و گارنت از نشانه های بارز نوع s بودن این توده گرانیتوئیدی محسوب می شود. جهت شناسایی سازوکار جایگیری توده گرانیتوئیدی گل زرد از روش انیزوتروپی خودپذیری مغناطیسی (ams) استفاده شده است. در مجموع تعداد 217 مغزه از 75 ایستگاه نمونه برداری تهیه گردید. پس از آماده سازی نمونه ها و اندازه گیری انیزوتروپی خودپذیری مغناطیسی آنها نتایج زیر حاصل گردید: - متوسط مقادیر خودپذیری مغناطیسی میانگین (km) اندازه گیری شده بر حسب ?si برای گرانودیوریت ها 227، لوکوگرانیت ها 57 و دایک های گابرودیوریتی 585 می باشد. - گرانودیوریت ها در مجموع به دلیل دارا بودن km کمتر از ?si 500 به گرانیت های پارامغناطیس تعلق دارند و عامل اصلی ایجاد رفتار مغناطیسی در آنها، بیوتیت به عنوان یک کانی پارامغناطیس می باشد. - لوکوگرانیت ها دارای مقادیر km کمتری هستندکه با کاهش قابل ملاحظه سهم کانی های فرومغناطیس و به ویژه بیوتیت در آنها سازگار است. دایک های گابرودیوریتی دارای بیشترین km هستند، این امر با حضور گسترده هورنبلند سبز و مقادیر کمی مگنتیت، قابل توجیه است. - انواع ریزساختهای ماگمایی و ریزساختهای اندکی دگرشکل شده و دگرشکلی حالت جامد دمای بالا در این توده مشاهده شده است. به طور کلی اغلب فابریک های این توده نفوذی از نوع ماگمایی می باشند. - با توجه به روند خطواره ها و برگواره های مغناطیسی و در نظر گرفتن سایر پارامترهای مغناطیسی نظیر (km، t و ppara%) و شواهد صحرایی و ریزساختی می توان گفت این توده نفوذی از زون های تغذیه کننده ای خارج شده است که مرتبط با یک فضاهای کششی و در ارتباط با عملکرد یک زون برشی امتداد لغز راستبر بوده است. توالی تزریق با گرانودیوریت ها در غالب یک ساختار دایکی شکل بزرگ شروع شده و سپس با توده های کوچک (آپوفیز) و رگه های لوکوگرانیتی که گرانودیوریت ها را قطع نموده، ادامه یافته است. این توالی با جایگزینی دایک های مافیک – حدواسط در امتداد بازشدگی های ثانوی که بعد از جایگیری توده نفوذی اتفاق افتاده به پایان می رسد.